Jest nam niezmiernie miło podzielić się z Państwem najciekawszymi odpowiedziami na pytanie konkursowe zadane w konkursie „Lokalna Strategia Rozwoju szansą dla nas”. Pytanie brzmiało: Jak wyobrażasz sobie swoją wieś jako Smart Village (inteligentna wieś)?
Pragniemy jednocześnie przypomnieć, że koncepcja Smart Village dotyczy rozwoju pojedynczej miejscowości, sołectwa lub kilku sołectw. Koncepcje mają wskazywać korzyść dla lokalnej społeczności w zakresie poprawy jakości życia, podniesienia jakości usług lokalnych lub bezpieczeństwa, poszanowania środowiska i klimatu. Mają dotyczyć rozwoju technologii cyfrowej i telekomunikacyjnej lub lepszego wykorzystania wiedzy. W Smart Village najważniejsze jest partnerstwo oraz partycypacja lokalnego społeczeństwa, czyli co mieszkańcy chcą i mogą sami zrobić dla swojej miejscowości / sołectwa.
Oto odpowiedzi laureatów konkursu:
Miejsce 1 – Dorota Borówka, Gmina Choczewo
Smart Village, to wieś, sołectwo, która umie wykorzystać nowoczesne środki techniki cyfrowej i nie tylko w celu poprawy jakości życia wszystkich mieszkańców, robi to w sposób zrównoważony tzn. z poszanowaniem środowiska, którego walory maja służyć obecnym i przyszłym pokoleniom.
Przykład:
- oświetlenie lokalnych dróg, oświetlenia przydomowe ze światłem punktowym, które pozwala na obserwacje nieba i nie zakłóca funkcjonowaniu okolicznej zwierzyny i ptactwa,
- promocja, wspieranie inicjatyw zmierzających do budowy zbiorników na wodę deszczową, która jest wykorzystywana w okresach suszy lub w domach,
- promowanie zdrowego stylu życia poprzez budowę obiektów sportowych nie tylko do gry w piłkę ale promując inne dyscypliny: rolki, bieganie, tenis…,
- organizowanie cyklicznych spotkań z organizacjami ekologicznymi w celu szerzenia wiedzy na temat roli przyrody w życiu człowieka,
- działanie na rzecz rozwoju fotowoltaiki w obiektach indywidualnych i publicznych poprzez zdobywanie dodatkowych środków finansowych obniżających koszty takiej instalacji na obszarze całego sołectwa,
- spotkania z mieszkańcami w celu zdobycia wiedzy na temat ich potrzeb jako grupy, dzielenie się doświadczeniami i wiedzą zdobytą przez indywidualnych mieszkańców dzięki ich pracy lub wypoczynkowi w innych częściach kraju lub świata.
SV to dla mnie miejsce przyjazne dla każdej grupy wiekowej i o rożnej sprawności psycho-fizycznej, to miejsce gdzie każdy czuje się zauważony i ważny. Nie ma podziału na bogatych i biednych, zdrowych lub chorych, zaradnych i niezaradnych, mądrych lub głupich. SV to miejsce, gdzie rozwój i troska o przyrodę, jest tak samo ważna jak potrzeby człowieka, to miejsce, w którym mieszkaniec zna i rozumie jakie są granice, których przekroczenie zaburza równowagę w środowisku, z w którym żyje i czerpie z niego korzyści.
Miejsce 2 – Bartłomiej Zambrzycki, Gmina Nowa Wieś Lęborska
Inteligentna wieś jest aktywna społecznie z dostępem do ciekawych i urozmaiconych wydarzeń sportowo-kulturalnych dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów oraz z bogatą ofertą turystyczną i agroturystyczną. Smart Village mojego sołectwa kreują mieszkańcy wsi, którzy sami określają priorytety jej rozwoju. Określane wspólnie cele i działania w ramach koncepcji wpisują się w strategię rozwoju województwa pomorskiego, planistyczne dokumenty ponadlokalne oraz strategię rozwoju gminy. Nad ich realizacją czuwa grupa najbardziej aktywnych mieszkańców (np. sołtys, rada sołecka, członkowie organizacji pozarządowych), wybieranych demokratycznie na zebraniach sołeckich. Kluczowym elementem jest dedykowana sołectwu darmowa aplikacja mobilna, która mobilizuje do aktywności wszystkich mieszkańców wsi. Funkcjonalne narzędzie oprócz szczegółowego opisu historii miejscowości, jej atrakcji turystycznych, kalendarza wydarzeń i innych podstawowych informacji pomaga społeczności lokalnej w bezpośredniej komunikacji i w innych wspólnych działaniach (np. umówieniu się na: grę w piłkę nożną na boisku, wspólny spacer matek z wózkami, aktywności na placu zabaw, wyjście na ryby, sprzątanie wsi, koszenie terenów zielonych, itp.). Ważną część aplikacji stanowi wolontariat i tzw. pomoc sąsiedzka (np. zrobienie i dostarczenie zakupów samotnej sąsiadce w wieku emerytalnym, podwiezienie osoby bez samochodu do najbliższego miasta, itp.). Narzędzie umożliwia zgłaszanie potrzeb i odpowiadanie na nie w sposób prosty i czytelny. Narzędzie pozwala ponadto podmiotom zewnętrznym na komunikację z mieszkańcami (np. na zasadzie cyfrowej tablicy ogłoszeń). Smart Village to wieś z powszechnym, darmowym dostępem do Internetu z wydzielonymi placami wifi w najważniejszych punktach miejscowości (np. na terenach rekreacyjnych, przystankach komunikacji publicznej, świetlicy wiejskiej, itp.). Inteligentna wieś to atrakcyjne miejsce, w którym żyje się łatwiej niż w dużym mieście.
Miejsce 3 – Kornel Jasiński, Gmina Wejherowo
Budowa elektrowni słonecznych oraz wodnych na rzekach, wykorzystanie wyprodukowanego prądu do zasilania elektrycznych autobusów, środków transportu oraz oświetlenia ulicznego a także budynków użytku publicznego. Dzięki temu nasza gmina/miejscowość będzie wykorzystywać zieloną Energię, na drogach będzie jeździło mniej pojazdów spalinowych. Dobrze oświetlone place zabaw, drogi, ulice wpłyną znacząco na bezpieczeństwo w miejscowości Gościcino. Rzeka przepływająca przez naszą miejscowość ma świetny potencjał.
Jeżeli chodzi o inicjatywy społeczne to świetnym rozwiązaniem są budowy parków zieleni, sprzątanie lasów oraz dbanie o istniejące już tereny zielone. W tym również budowa zbiorników na deszczówkę, która wykorzystywana byłaby do podlewania terenów zielonych zarządzanych przez sołectwo/gminę. Zbiornikami tymi mogłaby zarządzać jednostka OSP. Woda w takich zbiornikach mogłaby być również wykorzystywana, jako magazyn wody do gaszenia pożarów budynków lub lasów podczas suszy.
Kolejnym pomysłem jest angażowanie społeczności w prace społeczne, organizowanie na przykład przez centrum kultury inicjatyw takich jak: budowa karmników, paśników, budowa pasiek pszczelich, wysiewanie łąk kwietnych, dosadzanie lasów.
W centrach kultury podczas np. kolonii, półkolonii, dodatkowych zajęć można zwiększać świadomość społeczną na temat ekologii oraz tego jak technologia może być użytecznie zastosowana do poprawy warunków życia na terenie Gościcina.
Dzięki takim inicjatywom zwiększy się świadomość ekologiczna u najmłodszych mieszkańców naszej gminy.
Dodatkowo można wspierać poprzez dotacje z projektów firmy proekologiczne na terenie miasta Gościcino. Np dotacja na otworzenie firmy, która przetwarza zużyte odpady plastikowe na plastik w formie granulatu. Taki granulat można powtórnie wykorzystać do tworzenia różnych przedmiotów użytecznych takich jak: doniczki, kuwety różnego kształtu wazony, meble. Tak zwany recykling kaskadowy.
Innymi przykładami są:
- firma wykorzystujące stare ubrania do tworzenia nowych,
- firma wykorzystująca stare drewno/palety do budowy mebli ogrodowych, mebli w stylu loft.
Aby zachęcić firmy do inwestowania w ekologiczny biznes można również wprowadzić benefity dla ekofirm w postaci ulg na prąd, wodę, gaz.
Jak się Państwu podobają pomysły na bycie „smart” w wykonaniu naszych laureatów?
A oto kilka ciekawych rozwiązań zaproponowanych przez pozostałych uczestników konkursu:
- Marzę, aby w Smart Village Krępa Kaszubska ludzie bardziej ze sobą współpracowali, żeby byli bardziej zaangażowani w życie lokalne, żeby współtworzyli nasza codzienna rzeczywistość. Chciałabym, by powstał park w lesie przy cmentarzu, żeby odwiedzały nas wycieczki z młodzieżą podążająca np. do Łeby, żeby cykliści mogli bezpiecznie i w estetycznym miejscu zatrzymać się i dowiedzieć czegoś na temat najbliższej okolicy (…).
- W miejscowości Nadole propozycja Smart Village wiąże się z aktywnością obywatelską i działalnością na rzecz społeczeństwa. Można tę ideę osiągnąć organizując społeczeństwu regularne spotkania (np. raz lub dwa razy w miesiącu) warsztatowe lub związane z dostępnością kultury (koncert, teatr) w świetlicy sołeckiej.
Warto również stworzyć mieszkańcom narażonym na wykluczenie społecznie, czyli np. osobom niepełnosprawnym i starszym, różne formy aktywności jak spotkania z terapeutami lub medykami (mobilni lekarze).
Często osoby dorosłe żyjące w rodzinach dysfunkcyjnych, mają problem z adaptacją społeczną np. w znalezieniu pracy, szukaniu pomocy prawnej itp. W takich sytuacjach często potrzebna jest pomoc prawna lub inne fachowe doradztwo.
Jeśli chodzi o nowoczesne technologie, to pomocne byłoby udostępnienie osobom defaworyzowanym możliwości korzystania z handlu internetowego, który ułatwia dostępność różnych potrzebnych artykułów, do których mieszkańcy nie mają dostępu. Aby zrealizować tę potrzebę w świetlicy mógłby być zorganizowany, szybki internet oraz odpowiednie przeszkolenie z cyberprzestępczości.
W miejscowości Nadole nie ma możliwości korzystania z naturalnych metod pozyskiwania energii. Zatem należałoby ułatwić mieszkańcom w formie np. dotacji do fotowoltaiki.
Kolejnym ułatwieniem dla mieszkańców jest opieka nad dziećmi, szczególnie tymi najmłodszymi i ich rodzicami, a przede wszystkim matkami. Młode, aktywne kobiety często napotykają ograniczenia w momencie powrotu do pracy. Dobrym rozwiązaniem może być np. żłobek blisko domu.
- (…). Możliwość zbudowania otwartych ogrodów, uprawianych przez lokalną społeczność i dzieci szkolne z których zasobów mogą korzystać mieszkańcy (…).
- Uważam, że w mojej miejscowości powinny być organizowane szkolenia dla osób pracujących. Często osoby pracujące chciałaby podnieść swoje kwalifikacje, jednak na obowiązki domowe nie mają możliwości jeździć na dodatkowe szkolenia. Uważam, że organizacja kursów w macierzystej miejscowości podniosłaby kwalifikacje zawodowe mieszkańców. Inicjatywa ta umożliwiłaby sprawną organizację pracy Wsi.
- W Gminie Choczewo ( sołectwo Choczewo)brakuje infrastruktury turystycznej nad jeziorem Choczewskim. Jezioro nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału a, korzystają z niego tylko lokalni wędkarze. Istotne jest aby na tym obszarze utworzyć strzeżone kąpielisko, wypożyczalnie sprzętu wodnego aby rejon Choczewa stał się bardziej atrakcyjny (…).
- Moim zdaniem koncepcja Smart Village powinna objąć np. System informacyjny ( aplikacje na telefon), która pomagałaby mieszkańcom w prawidłowy sposób segregować odpady w gospodarstwach domowych, ponadto aplikacja przypominałaby o terminach wywozu śmieci wraz z wskazaniem możliwości ekologicznego przetwarzane odpadów BIO poprzez powstawanie przydomowych biogazowni, które produkowały by energię dla gospodarstw domowych.
- Mieszkam w Gniewowie wiec moja wieś jest otoczona lasem i terenami jeziornymi. Są to przepiękne miejsca z potencjałem, ale brak rozumnego i przede wszystkim przyjaznego naturze zagospodarowania i inwestycji np. ścieżek rowerowych. Młodzież często spędza czas w domach bo nie ma żadnej ciekawej dla nich propozycji spędzania wolnego czasu, jest jedynie świetlica ale nie zawsze dostępna. Brak imprez integracyjnych, rajdów rowerowych, kolek zainteresowań dla dzieci, młodzieży a także dla kobiet. Milo byłoby uczęszczać na kursy np. samoobrony dla kobiet czy zajęć fitness...
- Moje wyobrażenia Smart Village to w idealnym świecie społeczność, która we wszystkim wspiera się nawzajem. Ułatwiamy sobie nawzajem życie pomocną dłonią, dobrą radą, wskazówkami. To gmina, która udziela informacji nie tylko o podwyżkach podatków i opłat, ale również udziela swoim mieszkańcom porad jak oszczędzać prąd, wodę, pieniądze, organizuje dla mieszkańców wycieczki, festyny, wspólne spędzanie czasu, aby mieszkańcy mieli możliwość się asymilować. A tak z bardziej realnych założeń:) Coś co każda miejscowość mogłaby zrobić na start, to przywrócić dawny zwyczaj tzw. "sprzątania świata". Możliwość zrobienia czegoś dobrego dla środowiska i tym samym sposób na wspólne spędzenie czasu mieszkańców wioski (…).
- Moje wyobrażenie na temat Smart Village to inteligentna aplikacja oferująca publikacje informacji na temat potrzeb mieszkańców, oferowania przez nich usług oraz zgłaszania potrzeb. Możliwość cenzuralnego komentowania tych publikacji oraz po rejestracji możliwość kontaktów z osobami oferującymi np. usługi lub rzeczy do wymiany barterowej lub handlowej. Aplikacja ta powinna zawierać informacje na temat odjazdów autobusów, wydarzeń kulturalnych nie tylko w sołectwie ale i sąsiednich miejscowościach. W aplikacji możliwe było by wynajmowanie np. kajaków, rowerów elektrycznych i hulajnóg zamawiania usług fryzjerskich itd. tak jak działa to w serwisie Booksy (…).
- Przede wszystkim w Sopieszynie trzeba zrobić świetlicę. Tu życie towarzyskie nie istnieje. Nie ma poczty nie ma paczkomatu. Była kiedyś ładny staw, który jest zarośnięty i plac zabaw zapomniany. Teraz można by wprowadzić nowe solarne oświetlenia tam. Przyrządy nowoczesne miłe dla oka i dzieci. W świetlicy można zrobić seanse bajkowe dla dzieci. Spotkania dla starszych jakieś warsztaty. Koło gospodyń mogłoby ruszyć. Akcje sprzątania świata uczące ekologii (…).
- Skoordynowanie działań w zakresie połączenia infrastruktury w mieście Łeba, tak żeby spełniały kompleksowy model dostępności dla osób z trudnościami w poruszaniu się, ale nie tylko, chodzi też o stworzenie przyjaznego układu komunikacyjnego dla poruszania się np. rowerem, wózkiem z dzieckiem. Obecnie w różnych częściach miasta jest infrastruktura, ale brak spójnego połączenia, w tym pełnej dostępności do plaży i szlaków turystycznych (…).
- Myślę o rozwoju naszego centrum kultury. Znajduje się przy rzece. Fajnie byłoby stworzyć inteligentne narzędzie, które mogłoby jednocześnie uczyć dzieci jak o je bawić. Coś w rodzaju tablicy interaktywnej...ekranu, z którego można wybrać pozycję, którą chce się obejrzeć... Wokół widziałabym kilka wygodnych leżanek...ławek, na których mogliby wygodnie usiąść starci i młodsi mieszkańcy (…).
- W moim wyobrażeniu wsi Smart Village przede wszystkim stawiamy na wspólnotę. Ludzie powinni opierać swoje poglądy na szacunku i empatii, dzięki temu jesteśmy w stanie stworzyć wspólnotę. Co za tym idzie? Mnóstwo osób chętnych do zespołowego działania na rzecz swojej miejscowości. Organizowanie Dni Sprzątania Wsi byłyby super pomysłem na zjednoczenie mieszkańców i przynosiłoby korzyści nie tylko z dobrych relacji międzyludzkich, ale też poprawy wizerunku wsi, jej czystości i pięknie. Druga sprawa to zdecydowanie wsparcie rolników i ich pracy. Produkty w/w osób winny być sprzedawane w okolicznych sklepach, aby wspierać rozwój ich gospodarstw. Produkty nieprzetworzone, prosto od rolnika oznaczają zdrową żywość, a to doprowadzi do poprawy jakości zdrowia i życia mieszkańców (…).
- Budowa elektrowni słonecznych oraz wodnych na rzekach , wykorzystanie wyprodukowanego prądu do zasilania elektrycznych autobusów, środków transportu oraz oświetlenia ulicznego a także budynków użytku publicznego. Dzięki temu nasza gmina/miejscowość będzie wykorzystywać zieloną Energię, na drogach będzie jeździło mniej pojazdów spalinowych. Dobrze oświetlone place zabaw, drogi, ulice wpłyną znacząco na bezpieczeństwo w miejscowości Gościcino. Rzeka przepływająca przez naszą miejscowość ma świetny potencjał.
Jeżeli chodzi o inicjatywy społeczne to świetnym rozwiązaniem są budowy parków zieleni, sprzątanie lasów oraz dbanie o istniejące już tereny zielone. W tym również budowa zbiorników na deszczówkę, która wykorzystywana byłaby do podlewania terenów zielonych zarządzanych przez sołectwo/gminę. Zbiornikami tymi mogłaby zarządzać jednostka OSP. Woda w takich zbiornikach mogłaby być również wykorzystywana jako magazyn wody do gaszenia pożarów budynków lub lasów podczas suszy.
Kolejnym pomysłem jest angażowanie społeczności w prace społeczne, organizowanie na przykład przez centrum kultury inicjatyw takich jak: budowa karmników, paśników, budowa pasiek pszczelich, wysiewanie łąk kwietnych, dosadzanie lasów (…).
- (…) Ciekawym pomysłem byłoby organizowanie wyprzedaży garażowych jako inicjatywa dająca drugie życie rzeczom nieużywanym przez aktualnego właściciela. Inicjatywa ta sprawdza się w dużych miastach. A istniejące „wystawki” w mniejszych miejscowościach pokazują, że urządzenia/ meble/ inne rzeczy znikają często przed przyjazdem firm sprzątających. Jako element integracyjny można by organizować kiermasz lokalnych produktów, przetworów i wyrobów oraz przedmiotów, które ludzie wykonują hobbistycznie. W każdym sołectwie pozwoliłoby to na lokalną promocję oraz pokazanie wśród mieszkańców źródeł dostępności do lokalnych produktów i wyrobów.
- Po pierwsze kursy zawodowe dla młodzieży która wchodzi w dorosłość, niestety w naszych realiach młodzi ludzie wybierają szkole i kierunki na chybił trafił a nóż się dostanę. Dzieci powinny mieć zajęcia które pokażą im swoje mocne strony. Mamy w gminie dużo przedsiębiorców którzy prowadzą firmy z ogólnopolskim lub nawet światowym sukcesem , można by było zrobić cykl spotkań "od zera do milionera", "Jak wykorzystać technologie do osiągnięcia sukcesu" myślę że nie tylko młodzież z tego pomysłu by skorzystała (…).
- (…) Bardzo ważne jest dbanie o okolicę. Jest to bardzo ważne, aby otoczenie nam się podobało, bo inaczej czujemy się w zabetonowanym szarym miejscu, a inaczej wśród roślin lub ładnych ścieżek. Takich, o które widać, że ktoś dba i zostały jakoś zaplanowane. Dbanie o roślinność przy ulicy z automatycznym nawadnianiem podzielonym na różne obszary, które pozwoliłoby na oszczędności wody i czasu - brak konieczności jeżdżenia wozem z beczką i nieefektywnego podlewania jak do tej pory. Różnorodna i zadbana roślinność jest wizytówką miejscowości i wprowadza dobry nastrój w otoczeniu. Wydając pieniądze raz, na rośliny wieloletnie, przez wiele lat zbieramy z tego zysk, odpowiednio o nie dbając. Jednak trzeba o tym pamiętać. Nie wystarczy tak jak teraz wkopać roślin przy drodze i pomyśleć, że jakoś to będzie - wiele z nich jest już uschłych (…).
- Moją wieś, jako Smart village widzę w ten sposób, ze zostaną stworzone udogodnienia w poruszaniu się i życiu osób niepełnosprawnych. Zostaną stworzone miejsca opieki dziennej dla dzieci tak, aby matki pracujące miały pewna opiekę nad dziećmi, dodatkowo podreperują domowy budżet. Chciałabym, aby w mojej wsi stworzone zostały kursy dla kobiet, mężczyzn na temat samorozwoju i możliwości zarabiania pieniędzy, aby zwiększyć świadomość mieszkańców na temat możliwości zarabiania w domu (…).
- (…) Tyle się mówi o czystym powietrzu o wymianach kopciuchów a, gdzie jest pokazane czy to skutkuje?. Postawienie elektronicznych płuc pokazałoby mieszkańcom jak dbają o tę czystość powietrza i o własne zdrowie. (…)Mimo że miejscowość jest już historyczna a w samej miejscowości jest mnóstwo obiektów historycznych w żaden sposób nie widzę informacji na ten temat. W obrębie gminy historia aż kipi a nie widzę działań na rzecz jej promocji, a przecież historia jest walorem turystycznym. Żadnych tablic informacyjnych, konkursów wiedzy na temat Gminy i poszczególnych miejscowości, izby pamięci, wystawy fotograficznych a nie ma przyszłości bez przeszłości. (…)
- (…) W wsparciu dla lokalnych przedsiębiorców pomogłoby utworzenie tzw. Zielonego Rynku, gdzie odbywałaby się sprzedaż lokalnych produktów z pól i gospodarstw rolnych (…).
- (…) Idealnym rozwiązaniem byłoby stworzenie aplikacji np. o nazwie Smart Village:-), którą każdy mieszkaniec może zainstalować na swoim smartfonie/laptopie. Aplikacja ta, zawierając w/w elementy, umożliwiałaby szybki przepływ informacji pomiędzy: mieszkańcami, mieszkańcami a sołectwem, mieszkańcami a gminą (…).
- (…)Pamietam z lat dziecięcych kurhan, który odsłonili archeolodzy. Wyglądał tak, jak na zdjęciu z 1978 r. umieszczonym na jedynej tablicy opisującej kurhany. Teraz jest to teren zarośnięty, zaniedbany i tylko gdzieniegdzie można zauważyć dawne ślady tych kręgów. Prace społeczne grupy mieszkańców Siemirowic nadzorować będą, współpracując: Urząd Gminy, Nadleśnictwo Cewice i Muzeum w Lęborku ( konserwator zabytków). Dobre wyeksponowanie kurhanów, kamiennych kręgów - to wielka atrakcja turystyczna, to strona internetowa, to np. lokalny e-rynek, rozwój agroturystyki, edukacji szkolnej i promocja regionu. Myślę, że kurhany są "czarnym koniem" naszej gminy, jak do tej pory, niewykorzystanym zbyt dobrze.
- Mieszkam w Nadolu. Kierunek rozwoju tej wsi widziałabym następująco: 1. Leśne SPA! Jest tu tyle pięknych terenów- wykorzystałabym pewną część lasu, by urządzić w niej leśne SPA- wielka wanna z drewna oraz drewniany ogromne leżaki ułożone w kręgu (to strefa dla rodziców), a dla dzieci bezpieczna ślizgawka wykorzystująca naturalny spadek wzgórza. Wszak terpeny wydzielane przez drzewa działają na ludzi kojąco" To mógłby być początek pięknej trasy edukacyjnej. Niektórzy mieszkańcy oferują jajka i ziemniaki - fajną opcją na sezon turystyczny byłaby lodówka z tego typu produktami (lub jeśli to zbyt droga inwestycja, to stworzenie jednorodnych szyldów w gospodarstwach, by turyści mogli odnaleźć te miejsca. Stworzenie strony internetowej w języku angielskim i niemieckim zrzeszającą wszystkie dostępne noclegi w miejscowości (…).
- Wyobrażam sobie moją wieś jako inteligentna wieś która zmienia się ciągle dzięki ludziom którzy organizują różne warsztaty ,spotkania . W przyszłości ludność mojej wsi mogła by razem wspólnie sprzątać wieś organizować zbiórki plastiku, szkła oraz papieru dzięki temu mogli byśmy wykorzystać surowce wtórne oraz pomoc niepełnosprawnym w ulepszeniu i uproszczeniu w przemieszczaniu się gdyż z surowców wtórnych można pozyskać niemałe fundusze na poprawę jakości życia niepełnosprawnych . Można też wykorzystać nieużytkowane pola cała wieś mogłaby pracować w takich ogródkach i korzystać z warzyw i owoców i robić z nich przetwory dla całej wsi.
- (…) odwoływanie się do przeszłości- trasy turystyczne , które pokazują wielu napływowym , nowym mieszkańcom, co było tutaj kiedyś- jakie istniały tu kaszubskie zwyczaje, zapoznanie z lokalnymi kaszubskimi legendami (np. przywołanie zwyczaju palenia Sztrumana podczas Zielonych Świątek, trasy z legend i wanóg Bolesława Borka- w Jego książkach każda polana miął swoją unikatową nazwę; lista skarbów- 10 miejsc, które są niezwykłe na terenie danej miejscowości i które koniecznie musi odwiedzić każdy mieszkaniec i turysta przejeżdżający przez daną miejscowość) (…).
- (…)Stworzenie "deszczowego ogrodu" - który pomaga w magazynowaniu, a w późniejszym etapie filtracji wody ogrodowej - na początek "pokazowy", który uświadomiłby mieszkańcom zalety takiego ekologicznego rozwiązania (…).
- (…) Pandemia sprawiła, że dużo dzieci walczy z nadwagą - organizacja zajęć ze zdobycia "karty rowerowej " a potem np. zorganizowanie konkursu typu: "rowerowy miesiąc" i wszystkie dzieci dojeżdżają na rowerze do placówki (…).
- Chocielewko jest wsią typowo rolniczą. Brakuje w nim przestrzeni dla ambitnej i zdolnej młodzieży oraz osób, które napłynęły np. z Lęborka, Gdańska - czyli terenów rozwiniętych pod względem kultury, rozrywki, możliwości spędzania wolnego czasu. Powyższe niedogodności rekompensuje piękna naturalna przestrzeń, uroki krajobrazowe itp. Wieś daje natchnienie, ale powinna również bawić, cieszyć, rozwijać. Wyobrażam sobie, że byłoby wspaniale gdyby w naszej wsi działał np. klub dla młodzieży, dzieci, seniorów itd.., który zajmowałby się aranżacją różnych zajęć, rozrywki, promocji, zdrowego trybu życia. Pozwoliłoby to na integrację społeczności, miałoby dobry wpływ na wzrastające dzieci i młodzież (…).
